Zapalenie zatok i ból zatok

Opracowanie merytoryczne sekcji: dr n. med. Piotr Jędrusik.

Co to jest zapalenie zatok?

Zapalenie zatok to zapalenie błony śluzowej wyściełającej zatoki przynosowe i nos, obejmujące jedną lub kilka zatok. W zależności
od czasu trwania wyróżnia się postać ostrą i przewlekłą.

Objawy ostrego zapalenia zatok trwają zwykle do 4 tygodni.
Do zakażenia dochodzi najczęściej bezpośrednio przez błonę śluzową
jamy nosowej, ale możliwa jest również droga zębopochodna
i krwiopochodna. Przewlekłe zapalenie zatok definiuje się zwykle
jako zapalenie trwające dłużej niż 12 tygodni.

Poznaj przyczyny zapalenia zatok

Przyczyny zapalenia zatok

Ostre zapalenie zatok

Zapalenie zatok to zapalenie błony śluzowej wyściełającej zatoki przynosowe i nos, obejmujące jedną lub kilka zatok. W zależności od czasu trwania wyróżnia się postać ostrą i przewlekłą. Objawy ostrego zapalenia zatok trwają zwykle do 4 tygodni. Do zakażenia dochodzi najczęściej bezpośrednio przez błonę śluzową jamy nosowej, ale możliwa jest również droga zębopochodna i krwiopochodna. Przewlekłe zapalenie zatok definiuje się zwykle jako zapalenie trwające dłużej niż 12 tygodni.

Przewlekłe zapalenie zatok

Etiologia przewlekłego zapalenia zatok nie została w pełni poznana: czynniki zakaźne mogą przyczyniać się
do przewlekłego zapalenia zatok, ale nie tłumaczą go w pełni, a do dodatkowych czynników należy m.in. wpływ

• alergenów,
• zanieczyszczeń powietrza,
• czynników anatomicznych, takich jak skrzywienie przegrody nosa.

Błona śluzowa zatok jest bardzo obrzęknięta, zatoki mogą być wypełnione zakażonym śluzem, a w jamie nosowej
i zatokach mogą tworzyć się polipy.

Stan ten występuje częściej u osób z alergiami (przyczyną może być reakcja alergiczna na grzyby znajdujące
się w zatokach), zaburzeniami czynności układu immunologicznego (np. choroby autoimmunologiczne), częstymi przeziębieniami, deformacjami nosa (np. po urazie) utrudniającymi drenaż wydzieliny (np. skrzywienie przegrody
nosa), a także osób narażonych na dym tytoniowy lub inne wdychane substancje drażniące.


Czynniki wyzwalające przewlekłe zapalenie zatok lub przyczyniające się do jego wystąpienia:

• Zakażenia górnych dróg oddechowych (wirusowe, bakteryjne, grzybicze)
• Palenie tytoniu i bierna ekspozycja na dym tytoniowy
• Wdychanie innych substancji drażniących (komunalne, komunikacyjne i przemysłowe zanieczyszczenia
  powietrza, pestycydy, detergenty, lakiery do włosów itd.)
• Alergeny: roztocza kurzu domowego, zarodniki grzybów (pleśń), łupież zwierzęcy, alergeny karaluchów,
  pyłki traw, zbóż, drzew i chwastów
• Anatomiczne zniekształcenia utrudniające drenaż wydzieliny z nosa (np. polipy nosa, skrzywienie przegrody nosa)
• Nadużywanie środków obkurczających błonę śluzową nosa i zmniejszających wydzieliną z nosa
  (polekowy nieżyt nosa)
• Zmiany temperatury powietrza lub ciśnienia atmosferycznego (np. podczas pływania, nurkowania
  lub latania samolotem)
• Przewlekłe choroby dróg oddechowych, w tym astma oskrzelowa i przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)
• Choroby uwarunkowane genetycznie, które zaburzają czynność rzęsek znajdujących się na powierzchni
  nabłonka dróg oddechowych, takie jak mukowiscydoza
• Zaburzenia hormonalne (np. podczas ciąży)
• Zaburzenia czynności układu immunologicznego (np. choroby autoimmunologiczne lub niedobory
  immunologiczne, zakażenie HIV)

Sprawdź objawy zapalenia zatok

Objawy zapalenia zatok

Ostre zapalenie zatok

Objawy:

• Zatkany nos
• Gęsta, żółta lub zielona wydzielina z nosa
• Ból lub bolesność uciskowa (tkliwość) twarzy
• Nasilanie się bólu/ucisku w obrębie twarzy przy
  pochyleniu do przodu
• Ból zębów
• Inne możliwe objawy:
  • gorączka (> 38 st. C)
  • ból głowy
  • kaszel
  • zmęczenie, rozbicie, ogólnie złe samopoczucie
  • zaburzenia snu
  • ucisk lub pełność w uchu
  • nieprzyjemny zapach z ust
  • osłabienie smaku i węchu

Do objawów występujących najczęściej, ale równocześnie najmniej swoistych – występujących również w innych postaciach zakażenia górnych dróg oddechowych – należą wydzielina z nosa i kaszel. Objawami bardziej wskazującymi na ostre zapalenie zatok są: ból twarzy, ból zębów szczęki lub tkliwość w okolicy zatoki szczękowej – zwłaszcza jeżeli występują po jednej stronie, a ból nasila się przy pochyleniu do przodu – oraz wydzielina z nosa o charakterze śluzowo-ropnym.

Rozpoznanie ostrego zapalenia zatok opiera się na ogół na stwierdzeniu zespołu objawów, z których najważniejsze to ropna wydzielina z nosa (przez nozdrza przednie lub ściekająca po tylnej ścianie gardła), zatkanie nosa oraz ból lub uczucie pełności w obrębie twarzy.

Czas trwania objawów – w większości przypadków
objawy trwają 7-10 dni (nieco dłużej niż przeziębienie),
zwłaszcza jeżeli zakażenie ma etiologię wirusową.
Czas trwania objawów powyżej 10 dni jest
najważniejszym kryterium różnicującym zakażenie
wirusowe i bakteryjne.

Objawy alarmowe

Zgłoś się do lekarza, jeżeli jeden lub więcej spośród poniższych objawów utrzymuje się dłużej niż 7 dni:

• Gęsta, żółta lub zielona wydzielina z nosa
• Ból twarzy lub zęba, zwłaszcza po jednej stronie
• Bolesność dotykowa skóry nad zatokami szczękowymi (na policzkach, po obu stronach nosa)
• Początkowe zmniejszenie, a następnie ponowne nasilenie objawów

Zgłoś się niezwłocznie do oceny lekarskiej jeżeli jeden lub więcej objawów występuje przed upływem 7 dni choroby:

• Wysoka gorączka (> 39 st. C)
• Nasilony ból twarzy lub głowy
• Podwójne widzenie lub inne zaburzenia widzenia
• Dezorientacja (splątanie), zaburzenia świadomości
• Bardzo złe samopoczucie
• Obrzęk lub zaczerwienienie dookoła jednego lub obu oczu
• Sztywność karku
• Duszność bądź trudności z oddychaniem

Przewlekłe zapalenie zatok

Objawy (co najmniej 2 objawy przez 3 miesiące):

• Zatkany nos
• Żółta, zielona lub brązowa wydzielina z nosa
  lub spływająca do gardła
• Ból twarzy, ucisk lub uczucie pełności w obrębie twarzy
• Pogorszenie węchu
  (zwłaszcza u osób z polipami nosa)

Objawy alarmowe – kiedy konieczna jest
niezwłoczna ocena lekarska?

• Wysoka gorączka (> 39 st. C)
• Nagły silny ból twarzy lub głowy
• Podwójne widzenie lub inne zaburzenia widzenia
• Obrzęk lub zaczerwienienie dookoła jednego lub obu oczu
• Nasilony ból głowy
• Sztywność karku

Jak zapobiegać zapaleniu zatok

Jak zapobiegać zapaleniu zatok?

W celu zapobiegania zarówno ostremu, jak i przewlekłemu zapaleniu zatok można stosować różne środki:

• Niezbędna jest stała dbałość o higienę osobistą, częste mycie rąk wodą z mydłem, a w okresach epidemicznego występowania zakażeń górnych dróg oddechowych (zwłaszcza jesień i wiosna) należy starać się unikać niepotrzebnych kontaktów z osobami przeziębionymi.
• Należy zapewnić odpowiednie nawadnianie organizmu (poprzez wypijanie odpowiednich ilości płynów) i nawilżanie powietrza w domu.
• Podczas przeziębienia można przepłukiwać nos fizjologicznym roztworem soli i regularnie czyścić (wydmuchiwać) nos. W ten sposób zapobiega się zaleganiu wydzieliny w jamie nosowej, która jest źródłem wtórnego zakażenia zatok przynosowych.

• Należy unikać dymu tytoniowego. Osoby palące
  powinny starać się za wszelką cenę rzucić palenie, natomiast niepalące – unikać biernej ekspozycji
  na dym tytoniowy poprzez przebywanie
  w towarzystwie osób palących.
• U osób z alergiami wskazane jest zwalczanie
  i przeciwdziałanie alergii (np. unikanie znanych alergenów,
  walka z kurzem w celu zmniejszenia ekspozycji na roztocza
  kurzu domowego).
• Ograniczenie wdychania innych substancji drażniących (np. detergenty, lakiery do włosów itd.).

Jak leczyć zapalenie zatok

Leczenie zapalenia zatok

Reklama

Zapomnij o objawach zapalenia zatok

Gdy czujesz ból i ucisk, masz zatkany nos, może to być objaw zapalenia zatok. Warto zastosować wtedy Aspirin Complex Zatoki – połączenie kwasu acetylosalicylowego, który uśmierza ból i obniża gorączkę, oraz pseudoefedryny, która jest silnym środkiem udrażniającym. Lek ten dostępny jest w formie granulatu do rozpuszczenia w zimnej wodzie

WIĘCEJ O ASPIRIN^® COMPLEX ZATOKI