Przyczyny i diagnoza bólu pleców
Obecnie ból pleców stanowi powszechny problem. Ból ten może być spowodowany przez wiele czynników, na przykład brak ćwiczeń lub nieprawidłowa postawa. Nasze ciała i plecy są stworzone do ruchu i ćwiczeń. Kręgosłup i inne części naszego ciała zaczynają się jednak buntować, gdy je nadwyrężamy.
Najczęstszą przyczyną bólu pleców są spięte mięśnie lub choroba zwyrodnieniowa stawów kręgosłupa. Ważne jest, by bólu pleców nie lekceważyć. Jeśli nie poświęcimy mu odpowiedniej uwagi, pozornie niegroźne napięcie mięśniowe może doprowadzić do ostrego bólu pleców. Objawy mogą niekiedy zaatakować cały kręgosłup, od kręgów lędźwiowych po szyjne. Ucisk nerwów w plecach może powodować ból promieniujący do rąk, dłoni czy nóg.
Osoby cierpiące na przewlekły ból pleców automatycznie przyjmują najwygodniejszą dla siebie postawę. Niestety zwykle ogranicza ona ich mobilność i prowadzi do nasilenia objawów. W przypadku długotrwałego bólu pleców kluczowy jest zatem wybór odpowiedniej metody leczenia.
Ból może się pojawić się w każdym odcinku kręgosłupa, najczęściej jednak dotyczy dolnej części kręgosłupa. Średnia częstość występowania bólu w okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa wynosi 11,9%, a w przypadku okolicy szyjnej kręgosłupa częstość ta wynosi 4,9%¹. Ból pleców to jedna z głównych przyczyn niezdolności do pracy.
Bóle pleców mogą być bardzo różnorodne. Ich rodzaj zależy od wielu czynników, takich jak przyczyna wystąpienia, czas trwania, dotkliwość czy zróżnicowanie objawów. Bóle pleców możemy podzielić na:
- Ogólny ból pleców, którego przyczyn nie da się określić podczas badania lekarskiego
- Ból pleców o konkretnej przyczynie, którego źródłem jest na przykład kręgosłup lub inne części ciała (mięśnie albo krążki międzykręgowe)
Lekarze wyróżniają także ostry, podostry i przewlekły ból pleców. Ból zaliczany do pierwszej z tych kategorii nie trwa zazwyczaj dłużej niż sześć tygodni. Jego objawy zwykle ustępują samoczynnie. Objawy podostrego bólu pleców potrafią utrzymywać się ponad sześć tygodni. Ból, który trwa dłużej niż dwanaście tygodni, określany jest jako ból przewlekły.
Stawiając diagnozę, lekarz ma do dyspozycji wiele metod umożliwiających określenie przyczyny i skali problemu. W pierwszej kolejności przeprowadzany jest szczegółowy wywiad lekarski, podczas którego lekarz zadaje pacjentowi różne pytania. Mogą one dotyczyć:
- Miejsca występowania bólu
- Promieniowania bólu (do określonych części ciała)
- Czasu trwania dolegliwości
- Rozwoju schorzenia i poprzednich przypadków wystąpienia bólu
- Dotychczasowego leczenia i jego wyników
- Momentu pojawienia się bólu i wykonywanych wtedy czynności
- Powiązanych objawów
W zależności od postawionej diagnozy i wskazanej przyczyny bólu pleców lekarz zaleci odpowiednie leczenie.
Sposoby leczenia bólu pleców
Niektóre rodzaje bólu pleców wymagają przeprowadzenia operacji chirurgicznej. Jeśli jednak nie uda się wskazać konkretnych przyczyn bólu, lekarze zalecą zwykle podjęcie leczenia objawów. Stosuje się zarówno leczenie farmakologiczne, jak i niefarmakologiczne.
Do najpopularniejszych metod niefarmakologicznych zaliczamy:
- Masaże
- Termoterapię
- Fizjoterapię
- Terapię ruchową i uprawianie sportu
- Terapię relaksacyjną (np. trening autogenny)
Jeśli pacjent cierpi na ból pleców o nasileniu słabym lub umiarkowanym, który utrudnia mu normalne funkcjonowanie, może sięgnąć po środki przeciwbólowe, takie jak tabletki Aspirin® Pro. Leki powinny być jednak traktowane wyłącznie jako metoda wspomagająca, której celem jest umożliwienie pacjentowi powrotu do normalności. Należy je stosować tylko przez krótki czas.
Pacjent powinien brać czynny udział w procesie leczenia. Niezależnie od tego, czy odczuwa ból pleców, szyi czy też ramion, powinien unikać przybierania nieprawidłowej postawy. Postawa taka może zwiększyć napięcie mięśni i jeszcze bardziej przyczynić się do nasilenia bólu. Należy unikać również zbyt długiego leżenia w łóżku. Warto natomiast podjąć aktywność fizyczną. Jeśli ból to umożliwia, zaleca się wykonywanie lekkich ćwiczeń fizycznych.
Sposoby na ból pleców
Aby zmniejszyć napięcie mięśniowe, lekarz może zalecić pacjentom masaże zdrowotne. Przed rozpoczęciem takiego masażu nie zapomnij poinformować masażysty o swoich objawach. Upewnij się też, że wybrany masażysta posiada odpowiednie kwalifikacje.
Oprócz podjęcia konkretnych terapii możesz też sięgnąć po inne sposoby. Ponieważ ból pleców często spowodowany jest napięciem mięśni, uśmierzyć go może rozluźnianie napiętych mięśni za pomocą ciepła. Aby to zrobić możesz:
- Owinąć bolące miejsce wełnianym szalikiem lub tkaniną
- Wziąć gorący prysznic lub kąpiel, by rozluźnić mięśnie
- Oświetlać bolące miejsce lampą na podczerwień przez dziesięć do dwudziestu minut
- Użyć termoforu
Napięcie mięśniowe
Najczęstsza przyczyna bólu pleców
Ćwiczenia
Wzmocnij plecy i mięśnie brzucha
Diagnoza
Zasięgnij porady lekarza
Środki przeciwbólowe na ból pleców
Jeśli żadna z metod nie przynosi rezultatów, pacjenci często szukają innych sposobów na problemy z plecami. W wielu przypadkach zależy im na jak najszybszym uśmierzeniu bólu. Leki przeciwbólowe oparte na kwasie acetylosalicylowym, takie jak Aspirin® Pro czy też Aspirin® Musująca, mogą pomóc w przypadku wystąpienia ostrego bólu pleców.
Zapobieganie bólowi pleców
Aby zapobiec pojawieniu się napięcia mięśniowego, możesz zastosować odpowiednie środki zapobiegawcze. Pilnuj odpowiedniej pozycji ciała w miejscu pracy. Jeśli spędzasz dużo czasu w pozycji siedzącej, rób sobie przerwy na rozprostowanie lub krótki spacer. Upewnij się, że Twoje miejsce pracy jest przyjazne Twoim plecom. Dopasuj wysokość biurka i krzesła do swojego ciała.
Na ostry ból pleców stosuj terapie ciepłem lub masaże, bądź wspomagaj się lekami np. Aspirin® Pro. Wykonuj regularnie ćwiczenia na plecy i krękosłup, aby rozluźnić napięte mięśnie oraz je wzmocnić. Dzięki temu zapewnisz mięśniom niezbędną stabilność i elastyczność. Nie zapominaj też o mięśniach brzucha. Znacząco wpływają one na stabilność kręgosłupa.
Ogólne informacje na temat produktów Aspirin®
Innowacyjna Aspirin® Pro, musująca Aspirin® C czy saszetki Aspirin® Complex Hot? Który produkt będzie dla mnie odpowiedni?
Konsultacja treści merytorycznych: dr hab. n. med. Piotr Jędrusik.
- Ministerstwo Zdrowia, Ogólnopolski program profilaktyki przewlekłych bólów kręgosłupa, Warszawa 2018.
