Ból: powstawanie bólu, jego rodzaje oraz sposoby leczenia

Ból to sygnał ostrzegawczy wysyłany przez nasze ciało, którego nigdy nie powinniśmy ignorować, niezależnie, czy jest to ból głowy, ból pleców czy migrena. Poniżej znajdziesz informacje dotyczące powstawania bólu oraz jego roli, najczęściej występujących rodzajów bólu i najpopularniejszych środków przeciwbólowych.

Powstawanie i rola bólu

Ból ma zasadnicze znaczenie dla naszego zdrowia. Tylko wtedy, gdy nasze ciało za pomocą bólu zasygnalizuje nam, że coś jest nie tak, możemy podjąć kroki, aby je wyleczyć lub wyeliminować czynnik wywołujący ból. Gdybyśmy na przykład mogli przytrzymać dłoń nad rozgrzaną kuchenką bez odczuwania przy tym bólu, często cierpielibyśmy na skutek poważnych oparzeń, co mogłoby prowadzić do utraty sprawności dłoni. Jednak, ponieważ dotknięcie rozgrzanej płyty kuchenki wywołuje ostry ból, od razu cofamy rękę, aby zapobiec dalszym obrażeniom. Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu (International Association for the Study of Pain) zdefiniowało ból jako nieprzyjemne doznanie zmysłowe lub emocjonalne, które jest lub może być związane z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek.

Jak zatem powstaje ból? Gdy komórki nerwowe w jakiejś części ciała są stymulowane np. przez zimno, uraz lub stan zapalny, wysyłają sygnał do mózgu – głównego ośrodka kontroli naszego ciała. Mózg odczytuje wiadomość, przetwarza ją w uczucie bólu i jeśli to konieczne, zapewnia odpowiednią reakcję organizmu. Może ona obejmować m.in. przerwanie wykonywanej w danej chwili czynności czy ucieczkę od źródła bólu.

Jakie rodzaje bólu występują najczęściej?

Ból głowy

Ból głowy

Migrena

Migreny

Ból pleców

Ból pleców

Ból szyi i karku

Ból szyi i karku

Ból mięśni i stawów

Ból mięśni i stawów

    Eksperci twierdzą, że istnieje ponad 350 rodzajów bólu głowy. Liczba ich przyczyn może być równie duża. Bóle głowy nie są wywoływane przez sam mózg, ale sąsiadujące z nim obszary wrażliwe na ból, takie jak opony mózgowo-rdzeniowe czy naczynia krwionośne. Dowiedz się, jak powstaje ostry ból, co może go wywołać, a przede wszystkim, co naprawdę pomaga na bóle głowy.


    DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ NA TEMAT BÓLÓW GŁOWY
     

    Ból szyi i karku czy też napięcie mięśni tych części ciała mogą stanowić objaw stresu lub mieć inne przyczyny. Zwykle efektem jest ból głowy lub przyjmowanie nieprawidłowej postawy ciała, co z kolei oddziałuje na cały układ ruchowy. Przeciwdziałanie bólowi szyi i karku już na samym początku może zapobiec powstaniu dalszych problemów. Przeczytaj więcej o potencjalnych przyczynach napięcia mięśni szyi i karku oraz tego, jak sobie z nim radzić.


    DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ NA TEMAT BÓLU SZYI I KARKU
     

    Odwieczny problem z plecami. Nic dziwnego, że ból pleców stał się powszechną dolegliwością. Ból może pojawić się w każdym odcinku kręgosłupa, najczęściej jednak dotyczy dolnej jego części. Średnia częstość występowania bólu w okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa wynosi 11,9%, a w przypadku okolicy szyjnej kręgosłupa częstość ta wynosi 4,9%¹. Zaleca się jednak ostrożność, ponieważ nie wszystkie bóle pleców są do siebie podobne. Poznaj różne rodzaje bólu, które możemy odczuwać w obrębie pleców. Dowiedz się, jak ustalić przyczynę bólu pleców oraz jak go zwalczyć.


    DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ NA TEMAT BÓLU PLECÓW
     

    Często jest to oznaka nadmiernego wysiłku i nieprawidłowego rozłożenia obciążenia. Bóle mięśni i stawów zwykle pojawiają się w odpowiedzi na przeciążenie układu ruchu naszego ciała. Bóle te przede wszystkim uważa się za sygnał ostrzegawczy, który ma poinformować nas, że czas np. zmienić rodzaj lub intensywność ćwiczeń. Co jednak zrobić, jeśli nie możesz sobie pozwolić na przerwę lub jeśli bóle te występują bez wyraźnej przyczyny? 


    DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ NA TEMAT BÓLÓW MIĘŚNI I STAWÓW
     

    Jakie środki przeciwbólowe stosować?

    Jeśli szukasz leku przeciwbólowego dostępnego bez recepty, ogromny wybór może okazać się przytłaczający. Na rynku dostępnych jest wiele produktów w różnej postaci i różnych producentów. Nie daj się zmylić dużej ilości nazw. Jeśli przyjrzeć się bliżej, okaże się, że do zwalczania bólu wykorzystuje się zaledwie kilka substancji czynnych. Poniżej znajdziesz informacje dotyczące właściwości najpopularniejszych substancji aktywnych.

    Ból stawów
    Właściwości Kwas acetylosalicylowy Paracetamol Ibuprofen Diklofenak Naproksen

    Przeciwbólowe

    check
    check

     

    check
    check
    check

    Przeciwgorączkowe

    check
    check
    check
    check
    check

    Przeciwzapalne

    check

    -

    check
    check
    check

    Czas działania

    do 6 godzin

    do 6 godzin

    do 6 godzin

    do 6 godzin

    do 12 godzin

     

    Substancją czynną leków marki Aspirin® jest kwas acetylosalicylowy wybrany ze względu na sprawdzone i przebadane działanie. Kwas acetylosalicylowy wykazuje zarówno działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz przeciwgorączkowe. Poznaj leki z rodziny Aspirin® i wybierz ten, który najlepiej pasuje do Twoich potrzeb.

    Jeśli nie masz pewności co do dokładnego umiejscowienia bólu lub tego, który środek przeciwbólowy będzie dla Ciebie najodpowiedniejszy, skonsultuj się z lekarzem. Lekarz dokładnie Cię zbada i udzieli szczegółowej porady na temat tego, co robić w przypadku wystąpienia danych objawów.


    Konsultacja treści merytorycznych: dr hab. n. med. Piotr Jędrusik.

    1. Ministerstwo Zdrowia, Ogólnopolski program profilaktyki przewlekłych bólów kręgosłupa, Warszawa 2018.